Than Uyên có diện tích tự nhiên 796,805 km², dân số 53.338 người, gồm 10 dân tộc anh em chung sống, có cánh đồng Mường Than lớn thứ 3 vùng Tây Bắc với diện tích hơn 2.000 ha. Diện tích đất nông nghiệp và đồng cỏ khá lớn (gần 40.000 ha), huyện Than Uyên có tiềm năng phát triển nông nghiệp nhất là trồng trọt cây lương thực, cây công nghiệp chè, cao su và chăn nuôi gia súc. Đặc biệt, Than Uyên có 2 thủy điện lớn là: Huội Quảng và Bản Chát nằm trên dòng sông Nậm Mu chảy qua huyện với chiều dài 160 km.

Được sự quan tâm, giúp đỡ của Tỉnh ủy, HĐND, UBND, các cấp, các ban ngành, đoàn thể tỉnh cùng sự nỗ lực không ngừng của đồng bào các dân tộc trong huyện, đặc biệt là vai trò lãnh đạo của cấp ủy, chính quyền cùng với việc phát huy hiệu quả của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể, huyện Than Uyên đã đạt được những thành quả đáng ghi nhận. Nền kinh tế của huyện những năm qua tiếp tục được duy trì và có sự tăng trưởng khá, thu nhập bình quân đầu người đạt 17,6 triệu đồng/người/năm. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng, một số ngành, lĩnh vực bước đầu đã có sự phát triển theo hướng sản xuất hàng hóa. Cơ cấu cây trồng chuyển dịch theo hướng tập trung gắn với chế biến và phát huy lợi thế từng vùng. Lao động trong các ngành kinh tế có sự chuyển biến mạnh mẽ, lao động nông nghiệp giảm, lao động các ngành công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp tăng dần, phù hợp với xu thế phát triển của huyện. Cơ sở hạ tầng được đầu tư xây dựng với tốc độ nhanh, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển sản xuất kinh doanh và sinh hoạt của người dân. Những nhân tố mới, những mô hình sản xuất kinh doanh giỏi có hiệu quả kinh tế xã hội cao đã xuất hiện, tạo tiền đề quan trọng cho sự phát triển trong những năm tới.

Đầu năm mới, chia sẻ với chúng tôi về những thành quả đã đạt được trong những năm gần đây, ông Phan Bá Quyết - Chủ tịch UBND huyện Than Uyên cho biết: Từ những chính sách của Đảng, Nhà nước, thực hiện Chương trình giảm nghèo nhanh và bền vững giai đoạn 2011 - 2015, huyện đã quyết liệt chỉ đạo, triển khai thực hiện tốt các nội dung của Chương trình, tập trung đầu tư hỗ trợ cho hộ nghèo vươn lên. Đặc biệt, triển khai công tác tái định cư Thủy điện Huội Quảng - Bản Chát, huyện đã huy động được sức mạnh của cả hệ thống chính trị vào cuộc, từng bước ổn định đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân vùng TĐC. Đây là điều kiện thuận lợi để Than Uyên đầu tư cơ sở hạ tầng, sắp xếp, bố trí lại dân cư, khai thác tiềm năng về lao động và đất sản xuất, thay đổi phương thức, chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi, thực hiện tiêu chí xây dựng nông thôn mới… Qua đó, góp phần làm giảm tỷ lệ hộ nghèo của huyện một cách đáng kể, đời sống vật chất tinh thần của đồng bào cũng từng bước được nâng lên.

Quá trình thực hiện công tác TĐC được huyện xác định là trọng điểm nên đã tập trung bám sát chỉ đạo, tăng cường giám sát và đã phát huy hiệu quả. Mặt khác, việc tổ chức thực hiện công tác di dân TĐC tại các khu, điểm TĐC có sự đồng tình ủng hộ của nhân dân nên đã và đang có những kết quả khả quan; bước đầu lồng ghép hiệu quả các nguồn lực để thực hiện xóa đói giảm nghèo và xây dựng Nông thôn mới. Ông Phan Bá Quyết cho biết thêm: Với phương châm không để hộ nào không có Tết; cũng như những năm trước, giáp Tết năm nay các đồng chí lãnh đạo tỉnh sẽ đến các điểm TĐC, kiểm tra cơ sở trong công tác chuẩn bị cho đồng bào đón Xuân vui tươi, tiết kiệm và thăm tặng quà hộ nghèo, hộ chính sách…

Ông Bùi Văn Chính, Trưởng ban Quản lý Dự án di dân tái định cư thủy điện Huội Quảng - Bản Chát, cho biết: Hiện có rất nhiều công trình tái định cư cần điều chỉnh lại tổng mức đầu tư. Đoạn đường dài gần 2 km nối từ đường quốc lộ 32 vào bản Nà Lấu không chỉ phục vụ riêng bản Nà Lấu mà còn là đoạn đường dân sinh phục vụ nhiều bản ở khu vực xung quanh. Đoạn đường này được chia thành 2 giai đoạn, giai đoạn 2 vừa được điều chỉnh mức đầu tư và đang được thi công, hoàn thiện. Ở huyện Than Uyên, vẫn còn một số công trình dân sinh như: Trường học, nhà văn hóa, đường giao thông chưa được xây dựng hoàn chỉnh. Hiện vốn đã có, Ban quản lý đang đốc thúc các nhà thầu thi công đồng loạt các công trình ở tất cả các bản TĐC để sớm ổn định cuộc sống cho đồng bào.
Có thể nói, những công trình, dự án đã và đang hoàn thành đưa vào sử dụng đã góp phần thay đổi diện mạo kết cấu hạ tầng kinh tế, nhất là hệ thống giao thông làm mới đến các điểm TĐC. Đây là điều kiện cho các khu TĐC phát triển kinh tế, sớm ổn định đời sống của đồng bào. Hệ thống hạ tầng xã hội được tăng cường và củng cố, xây dựng mới nhiều phòng học kiên cố, nhờ vậy huy động học sinh đến lớp tốt hơn, trình độ dân trí đang dần được nâng lên.

Bước sang năm mới Ất Mùi, với những bước đi vững chắc, những cách làm sáng tạo, tin tưởng rằng trong thời gian không xa Than Uyên sẽ phát triển nhanh và bền vững, trở thành vùng kinh tế trọng điểm của tỉnh Lai Châu.

Uyên Linh
(Tạp chí Dân tộc số 169, tháng 01/2015)
[NNL: DH]